راهکارهای برون‌رفت از چالش‌های طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت اعلام شد

به گزارش خبرنگار شانا، سیدشمس‌الدین موسوی درباره پروژه‌های EPC/EPD توضیح داد: طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت از میدان‌های در حال بهره‌برداری در چارچوب قراردادی EPC/EPD در سال ۱۳۹۶ در هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران تصویب شد و با دامنه شمول ۳۳ بسته کاری از میدان‌های نفتی کشور در سال ۱۳۹۷ در شورای اقتصاد نیز تصویب شد.

وی با بیان اینکه رقم سرمایه‌گذاری و بازپرداخت مربوط به این طرح حدود ۷.۵ میلیارد دلار است که شرکت ملی نفت ایران ضمانت پرداخت آن را به‌عهده گرفته است، بیان کرد: برنامه اولیه ناظر بر حفر ۲۸۰ حلقه چاه جدید و تعمیر ۱۷۳۰ حلقه چاه در طول دو سال پیش‌بینی شده بود.

مشاور وزیر نفت در طرح‌ها و پروژه‌های وزارت نفت نگهداشت تولید میدان‌های نفتی از طریق بازسازی، بهسازی تأسیسات روسطحی موجود، افزایش تولید حدود ۴۰۰ هزار بشکه‌ای نفت، ایجاد اشتغال برای شرکت‌های اکتشاف و تولید تأیید صلاحیت‌شده و متعاقب آن پیمانکاران فرعی و سازندگان، تأمین بخشی از منابع مالی طرح‌ها از سوی پیمانکاران مربوط، ارتقای توانمندی پیمانکاران اکتشاف و تولید برای اجرای طرح‌های توأمان زیرسطحی و روسطحی و تحقق اهداف مسئولیت‌های اجتماعی بر اساس اختصاص درصدی از مبلغ هر قرارداد را از اهداف پروژه‌های EPC/EPD برشمرد.

موسوی افزود: بر اساس هدف‌گذاری‌های انجام‌شده برای اجرای پروژه‌های نگهداشت و افزایش توان تولید نفت، مقرر شد شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب افزایش تولید حدود ۳۵۰ هزار بشکه‌ای نفت را با اجرای ۲۷ طرح، شرکت نفت مناطق مرکزی افزایش تولید حدود ۱۵ هزار بشکه‌ای نفت را با اجرای سه طرح و شرکت نفت فلات قاره افزایش تولید حدود ۵۰ هزار بشکه‌ای نفت را با اجرای چهار طرح پیش برد.

وی یادآور شد: هم‌اکنون میانگین پیشرفت این پروژه‌ها در شرکت نفت مناطق مرکزی حدود ۷۰ درصد، در شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب (در مرحله نخست) ۶ طرح با پیشرفت حدود ۳۰ درصد، ‌ (در مرحله دوم) هفت طرح با پیشرفت حدود ۱۱ درصد و (در مرحله سوم) ۱۴ طرح با پیشرفت کمتر از 3 درصد برآورد می‌شود. میانگین پیشرفت پروژه‌های تحت مدیریت شرکت نفت فلات قاره نیز (در مرحله نخست) یک طرح با حدود ۶۲ درصد پیشرفت، (در مرحله دوم) ۲ طرح با حدود 7 درصد پیشرفت و (در مرحله سوم) یک طرح با کمتر از 3 درصد پیشرفت اعلام شده است.

به گفته مشاور وزیر نفت، وزارت نفت در سال ۱۳۹۶ پس از حصول نتیجه‌گیری نامناسب در حوزه الگوی جدید قراردادهای نفتی، با استدلال نبود منابع داخلی وزارت نفت، درصدد آن شد تا برای توسعه میدان‌های هیدروکربوری از ظرفیت مالی و منابع شرکت‌های پیمانکاری استفاده کند، به همین دلیل پروژه‌های EPC/EPD را تعریف کرد.

موسوی درباره وضع پیشرفت پروژه‌های نگهداشت و افزایش توان تولید نفت توضیح داد: این طرح‌ها به‌علت وجود مشکلات پرشمار، پیشرفت مناسبی نداشته، همچنین دارای چالش‌های عدیده‌ای است که باید برای برون‌رفت از این شرایط راهکارها و چاره‌اندیشی‌های ویژه‌ای به‌کار گرفته شود.

چالش‌های کلیدی طرح‌

وی، چالش‌های کلیدی پروژه‌های نگهداشت و افزایش توان تولید نفت را کمبود منابع مالی و روند کند پیشرفت‌ها پروژه‌ها خواند و یادآور شد: جریان پرداخت نقدینگی به پیمانکاران بسیار زمان‌بر بوده، همچنین روش‌های تعیین پیشرفت به‌ویژه در حوزه خریدها نامتناسب است.

مشاور وزیر نفت با تأکید بر لزوم اولویت‌بندی برای توسعه و افزایش تولید بعضی از میدان‌ها گفت: در موضوع واگذاری پروژه‌ها باید به توانمندی و وجود ظرفیت پروژه‌ای خالی در شرکت‌ها توجه می‌شد، ضمن اینکه شرکت ملی نفت ایران و شرکت‌های اصلی تابع برای اجرا و تکمیل این طرح‌ها نیز باید اهتمام جدی و نظارت کافی داشته باشند.

راهکارهای شتاب‌بخشی به اجرای طرح

موسوی با تأکید بر اهمیت بسیار بالای توسعه و نگهداشت میدان‌ها گفت: با دستور مستقیم وزیر نفت در همان ابتدای آغاز به‌کار ایشان در وزارتخانه، گروهی تشکیل شد تا با بررسی مشکلات موجود اجرای این طرح‌ها، راهکارهای عملی برای برون‌رفت از آنها ارائه کند. در ادامه پس از بررسی‌های دقیق برای برون‌رفت از شرایط حاضر طراحی بر اساس سناریوهای سه‌گانه اجرایی تدوین شد.

وی توضیح داد: در نخستین گام، پروژه‌ها باید با توجه به منابع مالی موجود و قابل تأمین تا پایان سال ۱۴۰۱ اولویت‌بندی شوند. به همین منظور پیشنهاد شد با تدوین یک اولویت (هدف‌گذاری میزان تولید قابل‌دسترس تا پایان سال ۱۴۰۱) تمرکز بر اجرا و تحقق آن باشد و شاخص عملکرد قرار گیرد.

مشاور وزیر نفت ادامه داد: سپس باید بر پایان یافتن پروژه‌های نیمه‌تمام که پیشرفت فیزیکی بالای ۳۰ درصد دارند، تمرکز کرد. پروژه‌های با پیشرفت فیزیکی بسیار کم نیز بر اساس شرایط قرارداد و ظرفیت‌های موجود باید تعیین تکلیف شوند.

موسوی افزود: تصحیح و تغییر شرح کار برخی از پروژه‌های در حال اجرا با محوریت تخصصی‌سازی حوزه‌های کاری و شتاب‌بخشی به تحقق اهداف توسعه‌ای برای نمونه کاهش کاری بخش‌هایی از شرح کار روسطحی، حسب ارزیابی‌های کارشناسی و با در نظر گرفتن همه ابعاد آن و متمرکزسازی هر یک از پیمانکارانی که پروژه‌های پرشمار و موازی دارند روی حداکثر دو پروژه، آن هم به شکلی که هر پیمانکار یک پروژه فعال داشته باشد و بتواند برای اجرا و به پایان رساندن آن، تمرکز بیشتری بگذارد، با توجه و ژرف‌نگری به حوزه‌های تخصصی فعالیتی هر پیمانکار نیز از دیگر موارد پیشنهادی است.

وی ایجاد شرایط پرداخت به پیمانکاران از طریق محصول (In-Kind) و تسهیل این موضوع از طریق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران و دیگر مدیریت‌ها و شرکت‌های مربوط را از دیگر راهکارهای اجرایی به‌منظور شتاب‌بخشی به روند اجرای پروژه‌های EPC/EPD برشمرد.

راهکارهای تأمین منابع مالی طرح

موسوی انتشار اوراق مشارکت، کاندیدا کردن تعدادی چاه برای بازپرداخت منابع در طول دو سال و بازپرداخت از محل ۵۰ درصد عواید یا درآمدهای چاه‌ها، تبدیل بعضی از دارایی‌ها اعم از املاک و مستغلات شرکت‌های تابع اصلی به دارایی نقد، استفاده از بخشی از سهم ۱۴.۵ درصدی شرکت ملی نفت ایران در سال آینده، تأمین مالی بانکی و انتقال این بدهی‌ها به سال‌های آینده را از جمله راهکارهای تأمین منابع مالی برشمرد.

به گفته وی، بازسرمایه‌گذاری از محل افزایش تولید می‌تواند دومین گام عملی برای برون‌رفت از شرایط حاضر باشد؛ به این معنا که از محل ۵۰ درصد از درآمدهای حاصل از افزایش تولید از محل پروژه‌های خاتمه یافته، استفاده و برای اجرای برخی طرح‌های انتخاب‌شده اولویت‌دار، بازسرمایه‌گذاری شود.

مشاور وزیر نفت در طرح‌ها و پروژه‌های وزارت نفت، گام سوم را اولویت‌بندی‌های جدید و آغاز فرآیند برگزاری مناقصه‌ها اعلام کرد و گفت: با فرض اجرای گام‌های نخست و دوم، اکنون می‌توان اولویت‌های اجرای پروژه‌های توسعه میدان‌های مشترک و مستقل را مشخص و مناقصه‌های جدید را مطابق با ارزیابی‌ها و اولویت‌بندی‌های پیش‌بینی شده، برگزار کرد.